ចំណងជើងខាងលើនេះ គឺជាសំណួរដែលខ្ញុំតែងតែចោទសួរខ្លួនឯងញឹកញាប់ ណាស់… ហើយខ្ញុំខំប្រឹងរកចំឡើយរបស់សំណួរនេះ ដោយខ្លួនឯងផងដែរ… ដោយឈរលើទស្សនៈមិនលំអៀង ចំឡើយរបស់ខ្ញុំយ៉ាងខ្លីនោះគឺ៖ មិនអាចទេ..!!..
មូលហេតុចំបងបំផុតដែលនាំអោយ “មិនអាច” នេះ គឺដោយសារតែ “ចំណេះដឹង” របស់បេក្ខភាពមេឃុំគ្រប់គណបក្សយោបាយទាំងអស់ មិនអាចឆ្លើយតបបាន នូវការវិវឌ្ឍន៍របស់សង្គមយើងនៅទីជនបទបានឡើយ បើទោះជាមេឃុំភាគច្រើន កំពុងតែកាន់អំណាច ដែលសំបូរទៅដោយ “បទពិសោធន៍” ក៏ដោយ។ តាមខ្ញុំយល់ បទពិសោធន៍ វាខុសពីសមត្ថភាព ហើយសមត្ថភាព បានមកពីចំណេះដឹង..!!.. ប្រសិនបើមានទាំងសមត្ថភាព មានទាំងបទពិសោធន៍នោះ ការដឹកនាំគ្រប់គ្រង នៅក្នុងឃុំរបស់ខ្លួន ប្រាដកជានឹងទទួលបានជោគជ័យជាមិនខាន។
ទាក់ទងនឹងការជ្រើសរើសបេក្ខភាពមេឃុំ ដែលនឹងត្រូវបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខនេះ ខ្ញុំធ្លាប់បានដាក់ប្រកាសមួយ កាលពីថ្ងៃទី០១ មីនា ២០១២ កន្លងទៅនេះ ដែលមាន ចំណងជើងថា៖ ការជ្រើសរើសបេក្ខភាពមេឃុំ គួរតែត្រូវបានកែប្រែទំរង់ការខ្លះ… ដោយពេលនោះ ខ្ញុំបានជជែកលេងជាមួយញាតិមិត្តយើងនៅទីនេះ ហើយខ្ញុំបាន ការពារគោលគំនិតរបស់ខ្ញុំនេះរហូតមក។ អ្វីដែលខ្ញុំអាចយល់ដឹងបាននោះគឺ ការជ្រើសរើសមនុស្ស អោយកាន់ដំណែងមេឃុំនៅស្រុកយើង ប្រហែលជាជាប់ ទំលាប់តៗគ្នា តាំងពីសម័យអាណានិគមបារាំងមកម្ល៉េះ ហើយការងារសំខាន់ របស់មេឃុំសម័យដើម គឺប្រហែលជាគ្មានរវល់អ្វីក្រៅពីការដើរប្រមូល “ពន្ធអារក” ពីប្រជាជននៅក្នុងឃុំរបស់ខ្លួន សំរាប់យកទៅបង់អោយអាណាព្យាបាលបារាំង ឡើយ។ ក្រៅពីនេះ តួនាទីមេឃុំសម័យដើម ដូចជាមិនដឹងធ្វើស្អីផងទេ..!!..??..
ចូលដល់សម័យទំនើបកម្ម ដែលផ្តោតសំខាន់ទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍ និងបំបាត់នូវភាព ក្រីក្រតាមទីជនបទរបស់យើងវិញ តួនាទីចំបងរបស់មេឃុំ បែរជាគ្មានធ្វើអ្វីក្រៅពីការ អូសទាញប្រជាជនក្នុងភូមិឃុំរបស់ខ្លួន អោយចូលរួមក្នុងបក្សរបស់ខ្លួនទេ។ នៅមានទៀត… តួនាទីរបស់មេឃុំបច្ចុប្បន្ន (កំពុងកាន់អំណាច?) គឺត្រូវចេះសរសេរ សំណើរសុំ “ថវិកាឧបត្ថម្ភ” ដើម្បីយកមកចំណាយក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនារកសំឡេងឆ្នោត ទើបបានហៅថា មេឃុំមានជំនាញ។ ក្រៅពីនោះ សុំទោសផង… តួនាទីមេឃុំសម័យថ្មីរបស់យើងនេះ ក៏មិនដឹងជាធ្វើស្អីផងដែរទេ..!!..??..
ខ្ញុំមិនបដិសេធពីសមិទ្ធិផលនៃការអភិវឌ្ឍន៍ រីកចំរើនតាមទីជនបទដូចជា ផ្លូវថ្នល់ សាលារៀន ប្រឡាយទឹកដែលជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសង្គមទេ… តែខ្ញុំនៅតែយល់ថា ស្ថានភាពជីវភាពរបស់ប្រជាជនទូទៅនៅតាមទីជនបទ គឺជៀសមិនផុតពីការបន្ត រស់នៅដោយការលំបាក ខ្វះខាតដដែលជាដដែល… គឺដោយសារតែមេឃុំ ដែលបានមកពីការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខនេះ “សំបូរតែបទពិសោធន៍” នេះឯង..!!.. ឯមេឃុំប្រកបដោយចំណេះដឹង និងមានសមត្ថភាពដឹកនាំ ប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត និងឈ្លាសវៃ ដើម្បីប្រែក្លាយភូមិឃុំរបស់ខ្លួន អោយមានការវិវឌ្ឍន៍រីកចំរើន សុខដុមរម្យនានោះ ប្រហែលជារកមិនទាន់បាននៅឡើយទេ និងប្រហែលជាត្រូវការពេលវេលាយូរបន្ថែមទៀត..!!..??..
គណៈបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នាពេលឃោសនារកសំលេងឆ្នោតមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ នាពេលថ្មីៗនេះ (រូបថតពីវិបសៃ khmerization)
គណៈបក្សសម រង្សី នាពេលឃោសនារកសំលេងឆ្នោតមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ នាពេលថ្មីៗនេះ (រូបថតពីវិបសៃ khmerization)
គណៈបក្សសិទ្ធិមនុស្ស នាពេលឃោសនារកសំលេងឆ្នោតមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ នាពេលថ្មីៗនេះ (រូបថតពីវិបសៃ khmerization)
គណៈបក្សហ្វុនស៊ិនប៉ិច នាពេលឃោសនារកសំលេងឆ្នោតមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ នាពេលថ្មីៗនេះ (រូបថតពីវិបសៃ khmerization)
បងប្អូនដែលជាសត្រូវនឹងគ្នា..!!.. នេះជាក្បួនរថយន្តរបស់គណៈបក្ស នរោត្តមរណរិទ្ធ និងគណៈបក្សហ្វុនស៊ិនប៉ិច បានបើកបញ្ច្រាសគ្នា នាពេលឃោសនារកសំលេងឆ្នោតមេឃុំ-ចៅសង្កាត់ នាពេលថ្មីៗនេះ (រូបថតពីវិបសៃ khmerization)
ស្រុកស្រែ
_________________________
អត្ថបទដែលទាក់ទង៖
ស្រុកស្រែ 
ទាល់តែខ្ញុំឡើងហសពូ !
ទាល់តែសាក… តែតាមមើលទៅ ប្រហែលជាមិនងាយដល់វេណតាម៉ាប់ឯងនៅឡើយទេ… 😀
អាណត្តិក្រោយបែបអាចហើយពូ 😀
បើតាម៉ាប់ទៅឈរឈ្មោះនៅឃុំណា ខ្ញុំនឹងទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតអោយនៅឃុំនោះ… 😀
តាម៉ូតូឌុប នៅម្ដុំកន្លែងធ្វើការរបស់ខ្ញុំបាននិយាយ អាស្វាណា ក៏ដូចអាស្វាណាដែរ នាំគ្នាស្រែកអោយបោះឆ្នោត ដល់ចុងក្រោយខ្ញុំ នៅតែរត់មូតូឌុបអាដែលហ្នឹង ខ្ញុំហួសចិត្ត និយាយលេងចេញ។
កំរមានអ្នកគិតដូចតាម៉ូតូឌុបនេះណាស់… ព្រោះអ្នកដែលចាញ់បោកនយោបាយ ចាញ់បោកបក្ស ក៍មានមិនតិចគ្នាដែរទេ… 😀
លោកស្រុកស្រែ !
តើហាងឆេងអាឡូវប៉ាម៉ានដែរ ដើម្បីបានឈរជាបេក្ខជនមេឃុំ
លំដាប់លេខ១ (តាមបក្សនិមួយៗ)?
ម្យ៉ាងទៀតខ្ញុំក៏អត់យល់ដែរ អាលំដាប់លេខ១ លេខ២ លេខ៣ ហ្នឹង
វាខុសគ្នា វាមានផាស៊ីជាងគ្នាល្មេច ?
បើលេងបោះអោយបក្សណាសិន រួចបានបក្សដាក់មនឹស្សម៉ោអោយ
ថាហ្នឹងហើយអ្នកដែលពលរដ្ឋស្រឡាញ់ចង់យកធ្វើជាមេឃុំខ្លួននោះ
….ដូចមិនស្និទ្ធសោះខ្ញុំ ។ បើចិត្តសឿង មិនបាច់ប្រាប់ថាបក្សណាទេ
អ្នកមានសមត្ថភាពនិងប្រិយភាពក្នុងឃុំចេញមុខមកឈរឈ្មោះមក
ចង់គាត់នោះចូលបក្សនយោបាយណាក៏ដោយ ស៊ីសងថាតើគាត់ធ្វើ
ជាមេឃុំបំរើរាស្ត្របានមិនបាន ។ …បើមិនអ្ចឹងទេ មេឃុំមួយៗ ត្រូវបែង
ចែក រែកកិច្ចការជាពីរធំៗ មួយបំរើបក្ស(ដែលសំខាន់ចាំបាច់ជាង) មួយ
ទៀតបំរើរាស្ត្រ(ស្រង់ដើមអ្កាល់សូកអោយបានឈរឈ្មោះផង បានរួច
ដើមហើយនៅត្រូវឆ្លៀតអោយមានបានជាងពលរដ្ឋផង ដើម្បីជាគំរូល្អ
នៃជីវភាពគ្រួសារដល់ពលរដ្ឋផង ទើបហាមាត់ទៅដឹកនាំ ណែនាំរាស្ត្រ
មានគេស្ដាប់ ។
..ថ្ងៃនេះខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា ដូចយល់ឃើញប្លែកខុសធម្មតាម៉េចម្ដឹងទេ !
តែបើប្រៀបទៅកាលសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមក៏មានបក្សមានពួកដែរតើ
តែពេលបោះឆ្នោតរើសមេឃុំ រើសតាណាងរាស្ត្រ ដូចគ្មាននរណាគិតគូរ
រឿងបក្សណាទេ គិតតែពីបេក្ខជននោះយកជាការបានមិនបានទៅវិញ ។
ខុសត្រូវយ៉ាងណា សូមកុំប្រកែប្រកាន់អី វាគ្រាន់តែជាការយល់ឃើញ
មួយតាក់មួយថាំង មួយតៅមួយល្អី ផ្ទាល់ខ្លួនតែប៉ុនណឹង ។
អរគុណ !
អរគុណលោកជឹម…
ចំពោះហាងឆេងមេឃុំ ខ្ញុំដឹងមិនច្បាស់ទេ ហើយក៍មិនជាទូទៅដែរ… តែបើនៅភ្នំពេញវិញ គ្រប់គណៈបក្សនយោបាយទាំងអស់ បានប្រកាប់ប្រចាក់គ្នា ដើម្បីដណ្តើមតំណែងឈរឈ្មោះនៅលេខរៀងទី១ នេះ គឺមិនធម្មតាដែរទេ… ព្រោះថា អ្នកឈរឈ្មោះនៅលំដាប់លេខរៀងទី១ របស់បក្សណា ប្រសិនបើបក្សនោះឈ្នះឆ្នោតច្រើនជាងគេ អ្នកនោះនឹងបានធ្វើជាមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់ហើយ…។
តាមការសង្កេតរបស់ខ្ញុំនៅតាមទីជនបទ គណៈបក្សនានាដែលមិនទទួលបានការបោះឆ្នោតគាំទ្រពីប្រជាជននៅតាមមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួននោះ គឺអាស្រ័យដោយធនធានមនុស្សដែលឈរឈ្មោះអោយគេបោះឆ្នោតនេះឯង..!!.. អ្នកដែលវាយតំលៃថា ប្រជាជនល្ងង់ មិនមានការយល់ដឹងក្នុងការជ្រើសរើសមេឃុំរបស់ខ្លួននោះ គឺអ្នកដែលវាយតំលៃនោះហើយ ជាមនុស្សល្ងង់នោះ… អាចនិយាយបានថា៖ លទ្ធផលដែលបានមកពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសមេឃុំកន្លងមក គឺបានមកពីប្រជាជនអ្នកបោះឆ្នោតទាំងអស់នោះ អស់ជំរើសក្នុងការ “រើសយក” តែម្តង..!!.. ឯការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្តវិញ គឺមានលក្ខណៈពិសេសដោយឡែកផ្សេងពីនេះ។
សរុបសេចក្តីមក បើទោះជាគណៈបក្សកំពុងកាន់អំណាច មានគ្រឹះរឹងមាំខាងធនធានសេដ្ឋកិច្ច(ឯកជន!) និងធនធានមនុស្សសំបូរបែបយ៉ាងណាក៍ដោយ តែប្រភពធនធានទាំងពីរនេះ (សេដ្ឋកិច្ច និងមនុស្ស) គឺមាននៅតែថ្នាក់លើៗ កំពូលៗ តែប៉ុណ្ណោះ មិនទាន់ពង្រាយចុះទៅដល់មូលដ្ឋានជនបទថ្នាក់ក្រោមនៅឡើយទេ បើទោះជានៅតាមឃុំ មានគណៈពង្រឹងរបស់គណៈបក្សកាន់អំណាច បានចុះទៅជួយការងារមេឃុំជាប្រចាំក៍ដោយ។ ហេតុនេះ ខ្ញុំនៅតែយល់ថា ទោះបីក្រោយការបោះឆ្នោត នឹងទទួលបានមេឃុំពីគណៈបក្សកំពុងកាន់អំណាចក៍ដោយ ក៍ការអភិវឌ្ឍន៍ភូមិឃុំ សំដៅធ្វើអោយជីវភាពប្រជាជនទូទៅ មានភាពសុខដុមរម្យនា គឺហាក់ដូចជាស្ថិតនៅលើទីតាំងឆ្ងាយនៅឡើយ…។
ខ្ញុំសុំមិនចេញយោបល់!
សុំអង្វរ… ថាម៉ាម៉ាត់ម៉ោ… 😀
អត់ទេ! មានអីជាថ្នូរ ក៏គ្របទុកវិញទៅ!
អោយឆីឆ្អាតមួយ អង្គុយញាំ ក-ដ ពូ… 😀